
GRUP Leidingstraat Antwerpen – Ruhr (Geleen)
We kijken met argusogen naar de Vlaamse plannen om een leidingstraat aan te leggen dwars door onze groene gemeente. De leidingstraat zou lopen van de haven van Antwerpen naar het Ruhrgebied.

Hieronder zie je ons voorbeeld van een bezwaar.
Betreft: Bezwaar GRUP Leidingstraat Antwerpen – Ruhr (Geleen)
Bij het bekijken van de voorliggende tracés concluderen we dat het noordelijke ‘openruimtetracé’ een zeer grote impact heeft op het landschap, de landbouw en natuur van onze gemeente en breder zelfs in heel onze regio.
Ik / Wij ……………………………………….(naam / organisatie) dien(en) met onderstaande opmerkingen een bezwaar in tegen het GRUP Leidingstraat Antwerpen – Ruhr (Geleen).
Onderstaande bezwaren en opmerking:
- Het noordelijke tracé scoort slecht op twee van de drie eigen voorgelegde plandoelstellingen:
‘bundeling en zuinig ruimtegebruik’
- Het noordelijke tracé staat haaks op het eigen uitgangspunt van ‘zuinig ruimtegebruik’, aangezien dit veruit het langste tracé van de drie is.
- Het noordelijke tracé zoekt het minst aansluiting of bundeling bij bestaande infrastructuren en harde bestemmingen.
‘gevoelige gebieden mijden’
- Dit ‘openruimtetracé’, zoals de naam zelf aangeeft, doorsnijdt de open ruimte waar heel wat gevoelige gebieden deel van uitmaken.
- Het noordelijke tracé doorsnijdt een aanzienlijk deel kwetsbare (natte) natuur- en bosgebieden, gave cultuurhistorische landschappen en valleisystemen.
- De aanleg en het bovengronds ruimtegebruik van deze leidingstraat staan haaks op de cultuurhistorische landschappen die worden doorsneden. De natuurwetenschappelijke waarde en cultuurhistorische eigenschappen van deze landschappen worden zonder meer weggevaagd, met in het bijzonder de geologische, bodemkundige, hydrologische, landschapsecologische, archeologische en floristische waarden van de landschappen waar de leidingstraat rechtstreeks of onrechtstreeks afbreuk aan doet.
Het gaat concreet om de volgende landschappen:
- “De Zegge”, een natuurgebied, beschermd cultuurhistorisch landschap en landschapsatlasrelict dat afhankelijk is van een gezonde waterhuishouding, en momenteel al onder verdroging heeft te leiden, het noordelijk tracé raakt in noordelijke, westelijke én oostelijke richting aan de omgeving van de Zegge.
- “Snepkensvijver met omgeving”, natuurgebied met kwetsbare natte natuur en beschermd cultuurhistorisch landschap,
- “Grote Heide”, natuur- en bosgebied en beschermd cultuurhistorisch landschap gelegen op de Kempense Heuvelrug, met o.a. ven het Zwart Water, bossen en heidevelden.
- “Kempense Heuvelrug tussen Herentals en Lichtaart met de Netevallei”, natuur- en bosgebied met hoge erfgoedwaarden en bijzondere geologie, geïnventariseerd als landschappelijk geheel. De landschappelijke samenhang van heuvelrug en valleien van Kleine Nete en Aa, alsook de beeldkwaliteit worden sterk aangetast door het doorsnijden van de Kempense Heuvelrug in de omgeving Snepkensvijver – Zwart Water.
- “Visbeekvallei”, natuurgebied en landschappelijk geheel met kwetsbare natte natuur en grote densiteit aan (kleinschalige) cultuurlandschappen. Zeer grote impact op dit gebied (12ha). Eveneens grote impact op net herstelde stukken i.k.v. Europees Life-project ‘Visbeekvallei’. Zo snijdt dit tracé dwars door de “Lilse Zegge” en het ven van Bersegem.
- Natuurgebieden en boscomplexen in de regio kennen een historisch stabiel landgebruik, en bleven veelal gevrijwaard van grootschalige ingrepen en bodemverstoring. De aanleg van de leidingstraat zorgt dan ook voor aantasting van het bodemerfgoed, microreliëf en archeologische waarden.
- De keuze voor het noordelijke tracé heeft een negatieve impact op onderstaande valleisystemen:
- Vallei van de Kleine Nete
- Vallei van de Aa
- valleien van de Laakbeek, Oudendijkloop en Hollebeemdenbeek (Lille) met bijhorend kleinschalig beemdenlandschap, tracé loopt deels parallel aan Oudendijkloop.
- Visbeekvallei met aanzienlijk aandeel beschermde Europese natuur en natte natuur
- De aanleg van deze leidingstraat is in tegenspraak met een aantal belangrijke klimaatambities van de Vlaamse Overheid, alsook Europese natuurdoelen:
- Het noordelijk tracé doorsnijdt verscheidene valleisystemen met waardevolle natte natuur. De aanleg van de leidingstraat zorgt voor een directe negatieve impact op deze natte natuur en daaraan verbonden Europees beschermde habitattypen. Deze natte natuurgebieden zijn daarenboven cruciaal in de strijd tegen droogte (cfr. ‘Blue Deal). Ook voor de landbouwgebieden in de valleisystemen liggen uitdagingen rond verdroging (cfr. {Beek.Boer.Bodem}).
- De aanleg van de leidingstraat heeft een negatieve invloed op het aandeel bos aangezien de reservatiestrook heel wat boscomplexen doorsnijdt en niet toelaat om deze gebieden na de werken te herbebossen.
- De aard van de natuurgebieden die doorkruist worden (natte natuur, droge natuur, bosgebied, heidegebied,…) wordt nergens onderzocht. Toch is een leidingstraat meer compatibel met het ene type natuur dan met het andere.
- Er wordt uitgegaan van landschapsherstel na de werken, dit is een waardevolle insteek, maar slechts een pleister op de wonde:
- De waardevolle relicten en identiteitsdragers van een cultuurlandschap, zoals microreliëf, houtig erfgoed, kleine landschapselementen, historische percelering, archeologie, enz. worden weggevaagd.
- Waar mogelijk blijft de bestemming en het bestaande ruimtegebruik boven de grond behouden. Dat maakt dat een volwaardige groene corridorfunctie niet mogelijk is, en er enkel kansen liggen voor realisatie van ‘nieuwe natuur’ in de bestaande natuur- en bosgebieden.
- Er worden kansen voor recreatief gebruik geformuleerd. Waar de leidingstraat door kwetsbare natuur- en bosgebieden snijdt, zorgt het ontsluiten en toegankelijk maken voor recreatie voor extra verstoring.
- Op pagina 42 van de startnota wordt beargumenteerd dat “Er kan gesteld worden dat door het ondergrondse karakter van een leidingstraat, de impact op landschap en erfgoed minder doorweegt dan de overige aspecten.” Omwille van het rechtlijnige tracé van een leidingstraat, ingrepen in de bodem, beperkingen op nabestemming en de bemalingswerken die nodig zijn voor de aanleg ervan, is de impact op het landschap en het erfgoed net zéér groot. Wij vragen dan ook om het project grondig bij te sturen, met het bovenstaande kader in acht genomen.
- De impact op de gemeente Lille is erg omvangrijk, het doorklieft effectief heel wat landbouw- en waardevol natuurgebied, in tegenstelling met andere gemeenten waar het tracé de rand van de gemeente opzoekt. Het herstel na de aanleg van de leidingstraat op locatie van ‘natte natuur’ zal erg beperkt mogelijk zijn. In Lille is er al jaren geïnvesteerd in deze gebieden en jaar na jaar staan ze meer en meer onder druk. In het klimaatplan hecht men veel belang aan deze gebieden. Het lijkt dan ook de foute locatie om een leidingstraat aan te leggen.
- Bij de aanleg van een leidingstraat bestaat de mogelijkheid dat ze bijvoorbeeld elke vijf jaar het tracé openleggen om verdere leidingen bij te leggen, deze methode heeft opnieuw een zware impact op natuur en landbouw.